Các Công Nghệ Mới Trong Vận Chuyển Hàng Hóa Bằng Đường Biển

Vận chuyển hàng hóa bằng đường biển là một trong những phương thức vận tải quan trọng nhất trong ngành logistics toàn cầu. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, ngành vận tải biển đã và đang chứng kiến những cải tiến đáng kể, không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công việc mà còn giảm thiểu chi phí và tác động đến môi trường. Dưới đây là một số công nghệ mới trong vận chuyển hàng hóa bằng đường biển mà các công ty logistics nên biết.

1. Mục lục

   Toggle

    Công Nghệ IoT (Internet of Things)

 Internet of Things (IoT) đang là một trong những công nghệ mới trong vận chuyển hàng hóa bằng đường biển. IoT là một hệ thống kết nối các thiết bị thông minh, có thể giao tiếp và trao đổi dữ liệu với nhau qua internet. Trong vận tải biển, IoT giúp tăng cường khả năng giám sát và quản lý, cung cấp thông tin chính xác về vị trí, tình trạng và điều kiện của hàng hóa trong suốt hành trình.

Lợi Ích Chính

• Giám sát liên tục: IoT giúp theo dõi hàng hóa 24/7, đảm bảo mọi vấn đề đều được phát hiện sớm.
• Tiết kiệm chi phí: Các nhà vận chuyển có thể tối ưu hóa lịch trình và lộ trình tàu, giảm thiểu thời gian chờ đợi và chi phí vận hành.
• Cải thiện sự tin cậy: Khách hàng có thể theo dõi tình trạng hàng hóa của mình mọi lúc, giúp tăng cường sự tin tưởng và sự hài lòng của khách hàng.
• Quản lý hiệu quả hơn: Việc thu thập và phân tích dữ liệu lớn giúp cải thiện quy trình vận chuyển và quản lý hàng hóa.

Công nghệ IoT không chỉ giúp cải thiện hiệu quả trong vận chuyển mà còn mở ra một tương lai thông minh, giúp các công ty vận tải và khách hàng dễ dàng giám sát và quản lý mọi khía cạnh của chuỗi cung ứng.

Ví Dụ Thực Tế

Một ví dụ điển hình là việc sử dụng IoT trong các container vận chuyển thực phẩm lạnh. Các công ty như Maersk, một trong những nhà vận chuyển hàng hóa lớn nhất thế giới, đã triển khai các hệ thống IoT để theo dõi các container lạnh của họ. Các container này được trang bị các cảm biến IoT để đo lường và gửi thông tin về nhiệt độ, độ ẩm và tình trạng của hàng hóa. Khi có sự cố về nhiệt độ (chẳng hạn như hỏng hóc thiết bị làm lạnh hoặc cửa container không đóng chặt), hệ thống sẽ ngay lập tức gửi cảnh báo đến các nhân viên vận hành. Điều này giúp các công ty giảm thiểu rủi ro mất mát hàng hóa, đồng thời cải thiện độ tin cậy dịch vụ.

Một ví dụ khác là việc sử dụng IoT để giám sát vị trí và tình trạng của các tàu vận chuyển. Các cảm biến gắn trên tàu có thể cung cấp thông tin về tốc độ, hướng đi, tình trạng động cơ và mức nhiên liệu, giúp tối ưu hóa quá trình vận hành và giảm thiểu sự cố. Nếu có vấn đề về động cơ hoặc hư hỏng tàu, các cảnh báo sẽ được gửi đi để hỗ trợ việc bảo trì kịp thời.

2. Blockchain trong Quản Lý Dữ Liệu

Blockchain là công nghệ lưu trữ và xử lý dữ liệu theo hình thức phân tán, bảo mật và minh bạch, giúp tạo ra một “sổ cái” không thể thay đổi. Điều này có nghĩa là các thông tin được ghi lại trong blockchain sẽ không thể bị sửa đổi hoặc xóa đi mà không có sự đồng thuận của tất cả các bên tham gia trong mạng lưới. Trong ngành vận chuyển hàng hóa bằng đường biển, blockchain có thể mang lại nhiều lợi ích về quản lý dữ liệu, nâng cao tính minh bạch, an toàn và hiệu quả trong các giao dịch.

Lợi Ích Chính

• Tính Minh Bạch và An Toàn: Blockchain đảm bảo rằng mọi giao dịch, chứng từ và hợp đồng đều được ghi nhận một cách chính xác và không thể thay đổi, giúp giảm thiểu gian lận và sai sót trong quá trình giao nhận hàng hóa.
• Tăng Cường Quy Trình Hải Quan: Blockchain có thể giúp các cơ quan hải quan xác thực và xử lý các chứng từ, giấy tờ liên quan đến hàng hóa một cách nhanh chóng và chính xác hơn, giảm thiểu thời gian chờ đợi và các thủ tục giấy tờ.
• Giảm Chi Phí và Thời Gian Xử Lý: Việc loại bỏ các trung gian và giấy tờ truyền thống giúp giảm chi phí vận hành và rút ngắn thời gian xử lý giao dịch, đồng thời cải thiện tốc độ giao nhận hàng hóa.
• Tối Ưu Hóa Quản Lý Hợp Đồng: Các hợp đồng thông minh (smart contracts) có thể được triển khai trên blockchain để tự động thực thi các điều khoản hợp đồng khi các điều kiện được đáp ứng, giúp giảm thiểu các tranh chấp và đảm bảo sự minh bạch trong việc thanh toán và giao nhận.

Blockchain và Hợp Đồng Thông Minh (Smart Contracts)

Một trong những tính năng nổi bật của blockchain là khả năng triển khai hợp đồng thông minh (smart contracts), giúp tự động hóa các giao dịch mà không cần sự can thiệp của con người. Ví dụ, trong vận chuyển hàng hóa, khi tàu đến cảng và tất cả các điều kiện đã được thỏa mãn (như thời gian giao hàng, thanh toán), hợp đồng thông minh có thể tự động chuyển tiền cho nhà cung cấp dịch vụ mà không cần phải đợi xác nhận thủ công.

Ví Dụ Thực Tế

Một trong những ứng dụng điển hình của blockchain trong vận chuyển hàng hóa là TradeLens, một nền tảng blockchain được phát triển bởi Maersk và IBM. Nền tảng này giúp các bên liên quan trong chuỗi cung ứng toàn cầu (bao gồm cả các hãng tàu, nhà kho, các công ty vận chuyển, hải quan và khách hàng) chia sẻ và cập nhật thông tin một cách minh bạch, giảm thiểu sự chậm trễ và sai sót trong quy trình giao nhận hàng hóa.

TradeLens sử dụng blockchain để ghi lại tất cả các thông tin quan trọng về lô hàng như tình trạng tàu, vị trí container, các chứng từ hải quan và các giấy tờ liên quan khác. Khi thông tin được ghi vào blockchain, nó sẽ trở nên không thể thay đổi và có thể được truy cập bởi tất cả các bên có quyền truy cập, đảm bảo tính minh bạch và giảm thiểu gian lận. Một ví dụ là khi một tàu cập cảng, các bên liên quan có thể truy xuất thông tin về vị trí tàu và tình trạng hàng hóa ngay lập tức mà không cần phải chờ đợi hoặc xác nhận lại từ các cơ quan khác.

3. Sử Dụng Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) và Máy Học (Machine Learning)

 AI và machine learning có khả năng phân tích một lượng dữ liệu khổng lồ, nhận diện các mô hình và xu hướng, từ đó đưa ra các dự đoán và quyết định tối ưu. Trong ngành vận tải biển, hai công nghệ này được áp dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm:

• Tối Ưu Hóa Lộ Trình và Quản Lý Lịch Trình: AI và machine learning có thể phân tích dữ liệu từ các chuyến tàu trước đó, thông tin về thời tiết, tình trạng cảng biển và lưu lượng giao thông để đưa ra các lộ trình tối ưu cho tàu. Điều này giúp giảm thời gian vận chuyển, tiết kiệm nhiên liệu và tránh các khu vực tắc nghẽn, đồng thời giảm thiểu chi phí vận hành.
• Dự Báo Thời Tiết và Quản Lý Rủi Ro: AI có thể phân tích dữ liệu thời tiết từ các nguồn khác nhau để dự đoán các điều kiện thời tiết xấu như bão, gió mạnh, hoặc sóng lớn, từ đó giúp các nhà vận chuyển đưa ra các quyết định phù hợp về việc điều chỉnh lộ trình hoặc lịch trình. Điều này giúp bảo vệ hàng hóa, tàu thuyền và giảm thiểu thiệt hại do thiên tai.
• Giám Sát Tàu và Dự Báo Bảo Trì: Các thuật toán machine learning có thể phân tích dữ liệu từ các cảm biến gắn trên tàu (ví dụ như tình trạng động cơ, mức nhiên liệu, và tình trạng các bộ phận của tàu) để dự đoán khi nào tàu cần bảo trì. Điều này giúp giảm thiểu sự cố bất ngờ, kéo dài tuổi thọ của tàu và giảm chi phí sửa chữa không mong muốn.
• Quản Lý Tài Nguyên và Tối Ưu Hóa Công Việc: AI có thể giúp tối ưu hóa việc phân bổ tài nguyên như thủy thủ đoàn, đội ngũ cảng, và các thiết bị cần thiết để vận chuyển hàng hóa, từ đó giảm thiểu chi phí lao động và tối ưu hóa hiệu suất công việc.

Ví Dụ Thực Tế

Một trong những ví dụ điển hình của AI và machine learning trong vận chuyển hàng hóa bằng đường biển là Project Marine AI của công ty vận tải hàng hải lớn CMA CGM. Dự án này sử dụng AI để phân tích dữ liệu vận hành tàu, tình trạng thời tiết và các yếu tố môi trường khác để tối ưu hóa lộ trình tàu, dự đoán thời gian đến cảng và giảm thiểu lượng nhiên liệu tiêu thụ. Các thuật toán machine learning được áp dụng để nhận diện các mẫu dữ liệu từ các chuyến tàu trước đó và đưa ra các dự báo chính xác về hành trình của tàu trong tương lai.

Một ví dụ khác là việc Siemens áp dụng AI và machine learning trong việc giám sát và bảo trì tàu. Các hệ thống AI sử dụng dữ liệu từ cảm biến tàu để phân tích tình trạng động cơ và các bộ phận quan trọng, từ đó đưa ra các cảnh báo sớm khi có dấu hiệu của sự cố kỹ thuật. Hệ thống này giúp giảm thiểu thời gian dừng tàu cho bảo trì và giảm chi phí sửa chữa không cần thiết.

4. Tàu Biển Không Người Lái (Autonomous Ships)

Một trong những  công nghệ mới trong vận chuyển hàng hóa tiên tiến nhất hiện nay trong vận tải biển là tàu biển không người lái, hay còn gọi là Autonomous Ships. Các tàu này được trang bị hệ thống điều khiển tự động, có thể hoạt động mà không cần sự can thiệp của con người. Điều này không chỉ giúp giảm chi phí nhân công mà còn nâng cao tính an toàn, giảm thiểu nguy cơ tai nạn và các sự cố không mong muốn.

Tàu biển không người lái còn giúp tăng cường hiệu quả vận chuyển nhờ vào khả năng hoạt động liên tục, không bị gián đoạn do thời gian nghỉ ngơi của thủy thủ. Mặc dù công nghệ này vẫn đang trong quá trình thử nghiệm, nhưng nó hứa hẹn sẽ trở thành xu hướng trong tương lai gần.

Ví Dụ Thực Tế

Một trong những ví dụ điển hình về tàu biển không người lái là Viking Voyager, một dự án thử nghiệm tàu tự lái do công ty Viking Ocean Cruises phát triển. Viking Voyager được trang bị các hệ thống tự động điều khiển và cảm biến hiện đại, giúp tàu di chuyển mà không cần sự điều khiển của thuyền trưởng hay thủy thủ đoàn. Dự án này được thử nghiệm trên một số tuyến đường ven biển ở Bắc Âu và có khả năng giúp giảm chi phí vận hành, đồng thời cải thiện khả năng giảm thiểu tai nạn.

Một ví dụ khác là Yara Birkeland, một tàu container tự lái của công ty Yara International và Kongsberg Gruppen. Tàu Yara Birkeland là tàu điện tự lái đầu tiên trên thế giới, được thiết kế để vận chuyển phân bón từ một nhà máy ở Norvegia đến cảng gần đó mà không cần người lái. Dự án này có mục tiêu giảm thiểu khí thải, tối ưu hóa chi phí vận chuyển, và cải thiện độ an toàn trên biển. Dù tàu vẫn có sự giám sát từ xa trong giai đoạn thử nghiệm, nó đại diện cho tương lai của vận tải biển tự động.

Một ví dụ khác là MAERSK với dự án tàu không người lái “Maritime Autonomous Surface Ships” (MASS). Công ty Maersk đã triển khai nghiên cứu và phát triển tàu biển không người lái, với mục tiêu tối ưu hóa hiệu quả vận hành và giảm thiểu chi phí. Các tàu MASS được trang bị các hệ thống điều khiển tự động, giám sát từ xa và có thể vận hành mà không cần thủy thủ đoàn trên tàu, giúp giảm chi phí nhân sự và tăng tính linh hoạt trong việc vận hành tàu.

5. Công Nghệ Định Vị GPS và Hệ Thống Quản Lý Cảng (Port Management Systems)

Công nghệ GPS và các hệ thống quản lý cảng tiên tiến giúp cải thiện việc giám sát và điều phối các hoạt động trong cảng. Các công ty vận tải có thể sử dụng GPS để theo dõi vị trí chính xác của tàu và container trong suốt hành trình, từ đó tối ưu hóa các lộ trình và quản lý thời gian tàu ra vào cảng.

Hệ thống quản lý cảng (Port Management Systems) tích hợp các công nghệ mới giúp giảm thiểu sự tắc nghẽn tại các cảng biển, nâng cao hiệu quả xử lý hàng hóa và giảm thiểu thời gian chờ đợi của tàu. Các hệ thống này còn hỗ trợ các công ty trong việc quản lý kho bãi và các thủ tục hải quan nhanh chóng và chính xác hơn.

Ví Dụ Thực Tế

Một ví dụ điển hình về ứng dụng GPS trong vận chuyển hàng hóa là hệ thống giám sát tàu của Maersk, một trong những công ty vận tải biển lớn nhất thế giới. Maersk sử dụng GPS và AIS để theo dõi vị trí và tình trạng của các tàu trong đội tàu của mình. Các thông tin này giúp họ tối ưu hóa lộ trình, điều chỉnh lịch trình khi cần thiết và nâng cao sự chính xác trong việc dự đoán thời gian đến của tàu. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu chi phí mà còn tăng cường độ tin cậy dịch vụ cho khách hàng.

 

6. Công Nghệ Năng Lượng Sạch và Tối Ưu Hóa Tiết Kiệm Nhiên Liệu

Một trong những thách thức lớn nhất trong vận tải biển là giảm thiểu lượng khí thải và tiết kiệm nhiên liệu. Để đối phó với vấn đề này, nhiều tàu hiện đại đã được trang bị công nghệ sử dụng năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời và gió. Các tàu cũng được tối ưu hóa với các hệ thống giảm thiểu ma sát và tối ưu hóa động cơ, giúp tiết kiệm nhiên liệu và giảm thiểu tác động đến môi trường.

Ngoài ra, các hệ thống phân tích dữ liệu cũng giúp các công ty vận tải tối ưu hóa hành trình và phương tiện, từ đó giảm tiêu thụ nhiên liệu và giảm thiểu tác động đến khí hậu.

Ví Dụ Thực Tế

1./ Một ví dụ điển hình là tàu Eidesvik’s Viking Energy, là tàu hỗ trợ ngoài khơi đầu tiên trên thế giới sử dụng nhiên liệu LNG kết hợp với pin lithium-ion. Việc sử dụng LNG giúp giảm đáng kể phát thải khí nhà kính và giảm mức độ ô nhiễm môi trường.

 2./ Một ví dụ về công nghệ tiết kiệm nhiên liệu là Maersk Line, công ty đã triển khai một hệ thống tối ưu hóa lộ trình và tốc độ nhằm giảm thiểu mức tiêu thụ nhiên liệu. Hệ thống của Maersk sử dụng dữ liệu thời gian thực về điều kiện biển và thời tiết để tự động điều chỉnh lộ trình và tốc độ của tàu, giúp tiết kiệm khoảng 10% nhiên liệu trong một số trường hợp.

3./ Một ví dụ khác là tàu Royal Caribbean’s Quantum of the Seas, đã sử dụng công nghệ tiên tiến để tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng, với các hệ thống điều khiển tự động giúp tiết kiệm nhiên liệu và giảm mức tiêu thụ điện năng của tàu.

 

Kết Luận

Các công nghệ mới trong vận chuyển hàng hóa bằng đường biển không chỉ giúp nâng cao hiệu quả vận hành mà còn đóng góp vào việc giảm thiểu chi phí, nâng cao tính an toàn và bảo vệ môi trường. Các công ty logistics và vận tải cần phải không ngừng nghiên cứu và áp dụng các công nghệ mới để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường và tăng cường khả năng cạnh tranh trong ngành.