SOC là gì? Phân biệt SOC và COC trong sử dụng container

Mục lục

I. SOC là gì?

SOC là gì? SOC là viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Shipper Owned Container”, nghĩa là container thuộc sở hữu của người gửi hàng (shipper). Khi sử dụng hình thức SOC, người gửi tự chuẩn bị container để đóng hàng, không thuê mượn container từ hãng tàu như thông thường.

🔍 Giải thích rõ hơn về SOC là gì:

Trong vận chuyển hàng hóa bằng container quốc tế, có 2 loại container được sử dụng:

COC (Carrier Owned Container): container do hãng tàu sở hữu và cho người gửi hàng mượn.
SOC (Shipper Owned Container): container thuộc sở hữu của người gửi hàng (hoặc bên thứ ba, không phải hãng tàu).

Với SOC, người gửi hàng toàn quyền kiểm soát container của mình. Họ có thể mua container cũ, container thanh lý, hoặc container thuê dài hạn để sử dụng riêng cho mục đích xuất khẩu, vận chuyển nội bộ hoặc tái sử dụng làm kho sau khi giao hàng.

✅ Tại sao dùng SOC?

Tránh các ràng buộc về thời gian hoàn trả container.
Tiết kiệm chi phí thuê container hoặc phí phạt khi trả trễ.
Chủ động sử dụng container theo mục đích riêng (như làm kho, làm văn phòng lưu động…).

📦 Ví dụ minh họa thực tế:

Minh họa thực tế về SOC là gì?

✳️ Ví dụ 1:

Công ty A ở Đồng Nai xuất 1 lô hàng thiết bị điện tử đi Kenya – một khu vực có chi phí hoàn trả container rỗng rất cao, lên đến 1.000 USD/container nếu không có depot trả vỏ gần.

→ Giải pháp: Công ty A quyết định mua 1 container 20ft SOC với giá 1.400 USD, dùng để đóng hàng và vận chuyển.

Khi đến Kenya, container không cần trả lại hãng tàu → tránh chi phí phát sinh.
Sau đó, họ có thể bán container lại tại địa phương với giá 1.000 USD → tối ưu hóa chi phí.

✳️ Ví dụ 2:

Một công ty xây dựng tại Bình Định cần gửi thiết bị ra đảo Phú Quốc để phục vụ dự án trong 3 tháng. Nếu dùng container COC → sau khi dỡ hàng, phải gửi lại container về đất liền, tốn thêm chi phí vận chuyển rỗng.

→ Họ chọn sử dụng container SOC mua sẵn, vừa để vận chuyển thiết bị, vừa làm kho chứa vật tư tại công trường.

🛠️ Đặc điểm của SOC:

Tiêu chí	SOC (Shipper Owned Container)
Chủ sở hữu container	Người gửi hàng (shipper)
Nguồn container	Mua, thuê dài hạn hoặc sở hữu sẵn
Trách nhiệm container	Người gửi hàng tự chịu mọi chi phí và rủi ro
Quản lý	Chủ động đóng, mở, tái sử dụng container
Chi phí thuê container	Không mất phí thuê container từ hãng tàu
Bắt buộc phải trả container?	Không

⚠️ Lưu ý khi sử dụng SOC:

Container SOC phải có chứng nhận CSC (Container Safety Certificate) còn hiệu lực, thường được dán trên vỏ container.
Không phải hãng tàu nào cũng chấp nhận SOC, nên cần xác minh trước khi đặt chỗ (booking).
Người gửi chịu trách nhiệm bảo trì, vệ sinh container trước khi giao hàng.
Trong một số trường hợp, container SOC phải khai báo riêng trên manifest và vận đơn.

Tóm lại, SOC là lựa chọn phù hợp cho các doanh nghiệp có nhu cầu vận chuyển đặc biệt, đi đến các điểm khó hoàn trả container, hoặc muốn chủ động trong việc sử dụng và tái sử dụng container.

SOC là gì? Phân biệt SOC và COC trong sử dụng container

II. COC là gì?

COC là viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Carrier Owned Container”, nghĩa là container thuộc sở hữu của hãng tàu (carrier). Khi bạn vận chuyển hàng hóa bằng COC, bạn mượn container của hãng tàu để đóng hàng, vận chuyển, và trả lại container rỗng cho hãng tàu tại điểm đích theo quy định.

🔍 Giải thích rõ hơn:

Hãng tàu (như Maersk, CMA-CGM, ONE, MSC, Hapag-Lloyd…) sở hữu hoặc quản lý hàng triệu container tiêu chuẩn (20ft, 40ft, 40HC…) được phân phối toàn cầu.
Khi bạn đặt booking với hãng tàu, họ cấp container COC cho bạn mượn trong một khoảng thời gian nhất định để đóng hàng.
Bạn phải trả lại container rỗng đúng nơi, đúng thời hạn quy định sau khi giao hàng, nếu không sẽ bị tính phí lưu container (detention).

📦 Ví dụ minh họa thực tế:

✳️ Ví dụ 1:

Bạn là doanh nghiệp tại Bình Dương, muốn xuất khẩu 1 container hàng dệt may đi cảng Hamburg (Đức).
Bạn đặt chỗ với hãng tàu CMA-CGM → Hãng cấp cho bạn 1 container 40ft COC → Bạn mang về kho đóng hàng → Giao ra cảng Cát Lái → Vận chuyển đến Hamburg.
Tại Đức, người nhận hàng có 7 ngày miễn phí để trả container rỗng cho depot của hãng. Nếu trễ, bị tính phí 80 USD/ngày/container.

✳️ Ví dụ 2:

Bạn xuất khẩu 5 container gỗ từ Hải Phòng đi Tokyo – Nhật Bản. Do sử dụng COC của hãng ONE, bạn không cần mua container riêng, chỉ cần đảm bảo trả lại container đúng nơi – đúng thời hạn sau khi rút hàng.

🛠️ Đặc điểm của COC container:

Đặc điểm	Mô tả chi tiết
Chủ sở hữu container	Hãng tàu (carrier)
Quyền sử dụng	Người gửi hàng chỉ được mượn container trong thời gian vận chuyển
Phí container	Đã bao gồm trong freight charge hoặc tính riêng tùy hãng tàu
Trách nhiệm bảo trì container	Do hãng tàu chịu trách nhiệm quản lý, kiểm định, sửa chữa
Trả container sau khi rút hàng	Bắt buộc phải trả vỏ container rỗng tại depot được chỉ định
Chi phí phát sinh nếu trả trễ	Phí lưu container (detention), phí lưu bãi (demurrage) có thể từ 50–150 USD/ngày

✅ Ưu điểm khi dùng COC container

Tiện lợi và phổ biến nhất hiện nay: Không cần đầu tư mua container riêng.
Phù hợp với mọi tuyến vận chuyển: Đặc biệt là các tuyến phổ biến (Mỹ, châu Âu, Đông Nam Á…).
Được bảo trì tốt, đạt chuẩn quốc tế: Container COC luôn có chứng chỉ CSC, hãng tàu đảm bảo tình trạng container.

⚠️ Lưu ý khi sử dụng COC container

Phải trả container đúng thời hạn để tránh phát sinh phí detention/demurrage.
Cần kiểm tra tình trạng container trước khi đóng hàng (chụp hình, báo lỗi nếu có).
Nếu hàng đến khu vực khó hoàn vỏ container hoặc cần giữ container làm kho → nên cân nhắc dùng SOC thay vì COC.

📌 Tóm lại:

COC là hình thức mượn container từ hãng tàu để sử dụng tạm thời trong vận chuyển, phù hợp với các doanh nghiệp không có container riêng, muốn tiết kiệm thời gian và công sức quản lý container.

SOC là gì? Phân biệt SOC và COC trong sử dụng container

III. So sánh SOC và COC – Đơn giản dễ hiểu

Tiêu chí	SOC (Shipper Owned Container)	COC (Carrier Owned Container)
Chủ sở hữu container	Người gửi hàng (shipper hoặc doanh nghiệp thuê/mua container riêng)	Hãng tàu hoặc công ty vận tải
Quyền sử dụng container	Người gửi hàng có toàn quyền sử dụng, không phải trả lại hãng tàu	Chỉ được mượn để đóng hàng, phải trả lại container rỗng đúng hạn
Chi phí thuê container	Không mất phí thuê container	Phí thuê container thường tính vào freight hoặc phụ phí riêng
Phí lưu container (detention)	Không áp dụng (vì không thuê container từ hãng tàu)	Có thể bị tính nếu trả trễ thời gian quy định
Tính linh hoạt	Cao – có thể sử dụng container làm kho, bán lại hoặc vận chuyển nội địa	Thấp – phải tuân thủ quy trình, thời gian của hãng tàu
Trách nhiệm bảo trì container	Người gửi hàng tự bảo dưỡng, vệ sinh container	Hãng tàu chịu trách nhiệm
Chứng chỉ bắt buộc	Bắt buộc phải có CSC (Container Safety Certificate) còn hiệu lực	Hãng tàu đảm bảo container đạt tiêu chuẩn
Đối tượng phù hợp	Doanh nghiệp có nhiều hàng, đi tuyến khó trả vỏ, cần linh hoạt sử dụng	Cá nhân, doanh nghiệp vừa và nhỏ, gửi hàng không thường xuyên
Tuyến phù hợp	Tuyến đi vùng sâu xa, khó hoàn container (Châu Phi, Trung Á…)	Tuyến phổ biến, hệ thống trả vỏ thuận tiện
Rủi ro hư hỏng container	Tự chịu trách nhiệm nếu container bị hư hỏng	Hãng tàu chịu trách nhiệm (trừ khi người gửi làm hỏng do đóng hàng)

📦 Ví dụ minh họa thực tế:

✅ Trường hợp nên dùng SOC:

Bạn xuất khẩu thiết bị công nghiệp nặng sang Nigeria. Tại quốc gia này không có depot trả vỏ container thuận tiện, chi phí lưu container rỗng sau 14 ngày lên đến 900 USD.
→ Giải pháp: Mua container SOC (~1.300 USD) và sử dụng để vận chuyển, sau đó bán lại container tại địa phương hoặc lưu trữ vật tư tại công trình.

✅ Trường hợp nên dùng COC:

Bạn xuất 1 container hàng thời trang từ TP.HCM đi Los Angeles theo lịch hàng tuần. Tuyến này có hệ thống depot hoàn vỏ tốt, hãng tàu cho bạn 14 ngày miễn phí lưu container rỗng tại Mỹ.
→ Giải pháp: Sử dụng container COC của hãng tàu, không cần mua container riêng, dễ dàng đặt chỗ và tiết kiệm công sức quản lý container.

🎯 Tóm tắt chọn SOC hay COC dễ nhớ:

Nếu bạn…	Nên chọn
Muốn chủ động container, tái sử dụng, không phụ thuộc hãng tàu	SOC
Chỉ gửi hàng định kỳ, không cần sở hữu container riêng	COC
Gửi hàng đến vùng sâu xa, chi phí trả container cao	SOC
Gửi hàng tuyến phổ biến, có depot hoàn trả container thuận tiện	COC
Không muốn lo bảo trì container, thích “giao chìa khóa” cho hãng tàu	COC

SOC là gì? Phân biệt SOC và COC trong sử dụng container

IV. Khi nào nên sử dụng SOC?

✅ 1. Gửi hàng đi vùng sâu vùng xa hoặc điểm khó hoàn trả container

Ở một số quốc gia hoặc khu vực xa xôi (như châu Phi, Trung Á…), việc hoàn trả container rất khó khăn và chi phí trả rỗng rất cao. Dùng SOC giúp bạn tránh bị ràng buộc hoàn vỏ container.

📌 Ví dụ: Gửi hàng đi Ethiopia hoặc Afghanistan → nên dùng container SOC để tránh phí trả rỗng lên đến hàng nghìn USD.

✅ 2. Khi cần sử dụng container làm kho hoặc tái sử dụng

Nếu bạn muốn giữ lại container để lưu trữ hàng, làm kho di động hoặc bán lại, thì SOC là lựa chọn hợp lý.

📌 Ví dụ: Gửi hàng đi công trình xây dựng tại tỉnh xa → container được tận dụng làm văn phòng công trình, kho tạm sau khi dỡ hàng.

✅ 3. Khi có nguồn container giá rẻ, muốn tối ưu chi phí

Một số doanh nghiệp có thể mua lại container cũ giá rẻ (đã sử dụng nhưng còn tốt), sau đó tái sử dụng nhiều lần để tiết kiệm phí thuê container từ hãng tàu.

📌 Ví dụ: Doanh nghiệp chuyên vận chuyển nội địa hoặc có nhiều chuyến xuất khẩu định kỳ → sử dụng SOC giúp giảm chi phí vận hành dài hạn.

SOC là gì? Phân biệt SOC và COC trong sử dụng container

V. Lưu ý khi sử dụng SOC

Phải đảm bảo container đạt tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế (CSC plate còn hiệu lực) để được hãng tàu chấp nhận vận chuyển.
Người gửi hàng phải chịu trách nhiệm kiểm tra, bảo trì, vệ sinh container trước khi đóng hàng.
Không phải hãng tàu nào cũng chấp nhận SOC cho mọi tuyến – cần xác nhận trước với hãng hoặc forwarder.
Khi gửi hàng bằng SOC, người gửi cần khai báo chi tiết số hiệu container, chứng từ liên quan (SOC declaration).

VI. Kết luận

Vậy SOC là gì? Việc phân biệt giữa SOC và COC giúp bạn chủ động trong việc lựa chọn phương án phù hợp với nhu cầu vận chuyển:

Nếu bạn là doanh nghiệp nhỏ, không có container riêng → COC là lựa chọn tiện lợi, nhanh chóng.
Nếu bạn cần tối ưu chi phí, chủ động giữ container, hoặc đi những tuyến khó hoàn vỏ → SOC là giải pháp tiết kiệm và linh hoạt hơn.

SOC là gì? Phân biệt SOC và COC trong sử dụng container